به گزارش پیام خانواده شنیدن این زنگ خطر در سال های اخیر، کشور را به سمت تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت سوق داد؛ قانونی ۷۳ ماده‌ای که با هدف حمایت از افزایش نرخ رشد جمعیت به ابعاد مختلفی از جمله اعطای زمین و واحد مسکونی، تسهیلات ویژه به خانواده‌های دارای فرزند، دانشجویان متأهل، اهدای خودروی ایرانی پس از تولد فرزند دوم به مادران، ارائه تسهیلات بانک‌ها به خانواده‌ها، اهدای مرخصی زایمان برای بانوان شاغل می پردازد.
«اگر با روند فعلی این نرخ ادامه پیدا کند حوالی سال ۱۴۱۵ به نرخ رشد جمعیت صفر و در سال ۱۴۲۰ به نرخ رشد منفی خواهیم رسید» این مطلب را چندی پیش صالح قاسمی دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور در جلسه تبیین بحران سالمندی و چالش‌های حوزه جوانی جمعیت مطرح کرده است؛ به گفته وی، با توجه به آمارهای موجود ایران بعد از رسیدن به جمعیت ۹۰ میلیون نفر روند شروع به کاهش خواهد کرد و باید به ضرورت چاره‌ای برای رفع این مشکل اندیشید که این امر مستلزم توجه همه بخش‌ها به این موضوع است و در حال حاضر استان‌های گیلان، مازندران، البرز، مرکزی و سمنان پایین‌ترین نرخ باروری کشور را ثبت کرده و این آمارها در طول تاریخ ایران بی‌سابقه است.
بر اساس آماری اعلامی دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور؛ نرخ باروری به ۱.۶ فرزند رسیده و به سریع‌ترین حالت به این نرخ رسیده‌ایم که جای تامل دارد و نظام مدیریت و برنامه‌ریزی از وضعیت جامانده است، ۱۲ درصد از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهد ولی برای ۲۵ سال آینده این رقم به بیش از ۳۰ درصد می‌رسد که مهم‌ترین پیامد آن در حوزه اقتصاد خود را نشان خواهد داد و قطعا رکود اقتصادی را شاهد بوده و از نظر نیروی کار نیز با مشکل مواجه خواهیم شد.
پس از این آمار به سراغ کارگروه سلامت ستاد ملی جمعیت رفتیم تا از اولویت های این ستاد و تلاش برای افزایش نرخ باروری بپرسیم؛ نجمه تهرانیان عضو این کارگروه درباره اولیت‌های سلامت زنان در کشور به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی و دولت سیزدهم، اولویت این کارگروه، فرزندآوری و افزایش جمعیت با رویکرد ترویج زایمان طبیعی است.
وی با بیان اینکه با روند فعلی رشد جمعیت در آینده با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم شد، اظهار داشت: جمعیت در ابعاد امنیتی، پیشرفت‌های علمی، نظامی و حتی اختراعات و اکتشافات و همه زمینه‌ها حرف اول را می‌زند.
تهرانیان با بیان اینکه نیروی انسانی ارزشمندترین سرمایه هر کشوری است و حتی تکنولوژی هم نمی‌تواند جایگزین نیروی انسانی باشد، افزود: شاهد هستیم کشورهایی که از نظر جمعیتی توسعه زیادی داشتند در توسعه علمی نیز پیشرفت های شگرفی داشتند.
وی افزود: برعکس نظر مالتوس و برخی دیگر از متفکران غربی که معتقد بودند اگر جمعیت افزایش پیدا کند با مشکلات اقتصادی در دنیا مواجه خواهیم شد، جمعیت موجب توسعه منابع و توسعه اقتصادی یک کشور می‌شود. شاهد این امر کشورهایی نظیر هند و چین است
عضو کارگروه سلامت ستاد ملی جمعیت، ادامه داد: باید مسئله فرزندآوری برای خانواده‌ها به ویژه بانوان که وظیفه سنگین تری را در امر فرزندآوری با توجه به مرحله دوران بارداری و زایمان بر عهده دارند، فرهنگ سازی شود بخصوص در ارتباط با نوع زایمان، اگر بخواهیم افزایش جمعیت تحقق یابد، نوع زایمان بسیار موضوع تاثیرگذاری است.
نوع زایمان در فرزند آوری نقش دارد زیرا عمل سزارین مشکلاتی را در آینده ایجاد می‌کند؛ تردیدی نیست این نوع زایمان تنها در شرایطی که زایمان خطراتی را برای مادر و کودک ایجاد می‌کند
به گفته وی، نوع زایمان در فرزند آوری نقش دارد زیرا عمل سزارین مشکلاتی را در آینده ایجاد می‌کند؛ تردیدی نیست این نوع زایمان تنها در شرایطی که زایمان خطراتی را برای مادر و کودک ایجاد می‌کند باید انجام شود، اما اگر موضوع سزارین اختیاری باشد، در آینده برای مادر و فرزند مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.
تهرانیان که خود دانشیار گروه بهداشت باروری و مامایی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس است، ادامه داد: سزارین ممکن است چسبندگی داخل شکم و رحم ایجاد کند و خطرات بسیار زیادی را در زایمان‌های بعدی برای مادر ایجاد می‌کند.
وی کنده شدن زودرس جفت، پارگی رحم، جایگزینی نابجای جفت در محلی که هنگام جراحی سزارین برش خورده و خونریزی شدید را از عوارض سزارین برشمرد و تاکید کرد: این نوع زایمان برای مادر در آینده مشکلاتی را ایجاد کرده و دفعات بارداری را محدود می‌کند در حالی که در زایمان طبیعی محدودیتی وجود ندارد و ضرری برای مادر ایجاد نمی‌شود.
وی تاکید کرد: زایمان طبیعی نه‌تنها برای مادر مشکلی ایجاد نمی کند، بلکه می تواند با تنظیم هورمونهابی نظیر ادیپوکین ها و سایتوکاین ها از برخی سرطان‌ها و بیماری‌های متابولیکی نظیر دیابت و غیره در طول زندگی مادر و فرزند پیشگیری کند.
بیشتر بخوانید
وی، تغذیه مادر و توجه به بهداشت مادر پیش از بارداری، دوران بارداری، و دوران شیردهی را ضروری دانست و گفت: در زمان بارداری، زمان شیردهی و یا در زمانی که فرد تصمیم به بارداری دارد باید تغذیه مناسب و بهداشت او فراهم باشد تا سلامت مادر و کودک نیز تضمین شود.
تهرانیان، یکی از اولویت‌های اساسی کارگروه ستاد ملی جمعیت را ترویج زایمان طبیعی و کاهش سزارین عنوان کرد و گفت بر اساس ماده ۵۰ قانون جوانی جمعیت لازم است سالانه پنج درصد کاهش آمار سزارین را داشته باشیم.
این مدرس دانشگاه درباره وضعیت بانوان و سلامت آنها در روستاها نیز خاطرنشان کرد: در روستاها وضعیت مناسب و منظم تری داریم چرا که خانه‌های بهداشت و حضور بهورزها موجب شده است تا بانوان هر کدام پرونده داشته باشند و به طور دوره‌ای نیز تحت معاینه پزشک و ماما قرار بگیرند.
۵۶ درصد زایمان در کشور سزارین است
سودابه کاظمی رییس انجمن متخصصان زنان و زایمان کشور نیز در نخستین کنگره تخصصی چالش های بالینی زایمان آماری از زایمان‌ها ارایه کرده و گفته است: حدود ۵۶ درصد زایمان‌ها در کشور سزارین است و ایران جزو کشورهای پیشرو در این زمینه بوده در حالیکه عوارض این نوع زایمان نسبت به زایمان طبیعی بیشتر بوده و مشکلات زیادی را برای مادران ایجاد می کند.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه افزایش جمعیت کشور به سمت سالمندی هشداری جدی است باید تمهیداتی اندیشیده شود تا فرزندآوری برای زوجین جذابیت داشته باشد.
کاظمی افزود: لازم است آموزش های بهداشت باروری، بهترین سن باردار شدن و غیره برای دختران از دوران دبیرستان و دوره های مشاوره ای نیز برای زوجین در زمینه سن مناسب باروری و تولد فرزند سالم برگزار شود و زوجین نباید بارداری‌ها رو به تعویق بیاندازند و در این زمینه آسیب شناسی باید انجام شود.